Men vi sinh và men tiêu hóa là hai loại thuốc thường được bác sỹ kê để điều trị cho các chứng rối loạn tiêu hóa, có thể kê một trong hai hoặc cả hai thuốc trong đơn.
Cả men vi sinh và men tiêu hóa đều có tác dụng hỗ trợ đối với đường tiêu hóa nên nhiều người thường hay bị nhầm lẫn giữa hai loại chế phẩm này. Vậy sự khác nhau giữa men vi sinh và men tiêu hóa nằm ở đâu, vai trò cụ thể của từngloại men này là gì?
Men vi sinh
Men vi sinh, hay còn được gọi probiotic, là các chế phẩm chứa các vi sinh vật có lợi, có tác dụng cải thiện sự cân bằng của hệ tạp khuẩn ruột. Trong ruột già của một người khỏe mạnh có cả những loại vi khuẩn có lợi và có hại thường trú ở đây. Các vi khuẩn có ích giúp thức ăn được tiêu hóa tốt, tạo hệ sinh thái cân bằng trong đường ruột và bảo vệ ruột già.
Hình ảnh men vi sinh…
Một khái niệm khác cần biết để tránh nhầm với men vi sinh – probiotic, đó là prebiotic, là chất xơ dùng để tạo thành điều kiện môi trường lý tưởng cho các vi khuẩn có lợi phát triển. Có một số sản phẩm phối hợp cả probiotic và prebiotic. Sự kết hợp này giúp probiotic phát huy được tối đa tác dụng, quá trình tiêu hóa diễn ra dễ dàng hơn, tăng hiệu quả phòng ngừa và điều trị rối loạn vi khuẩn đường ruột.
Các vi khuẩn có ích trong ruột có nhiệm vụ lên men thức ăn, sản xuất acid lactic, acid hóa đường ruột và hạn chế sự phát triển của các vi khuẩn có hại, ngăn ngừa nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, khắc phục tình trạng loạn khuẩn ruột, giúp đẩy mạnh hoạt động của hệ miễn dịch tại đường ruột. Nhờ đó, đường ruột được khỏe mạnh, thực hiện tốt chức năng tiêu hóa và hấp thu thức ăn. Trong trường hợp hệ tạp khuẩn bị mất cân bằng dẫn đến loạn tạp (trường hợp này hay gặp ở bệnh nhân vừa điều trị kháng sinh), với các triệu chứng: đi ngoài phân sống, tiêu chảy, khó tiêu, trướng bụng… Lúc này, việc bổ sung các men vi sinh nhằm nâng cao sức đề kháng cho đường ruột là điều cần làm.
Men tiêu hóa
… và men tiêu hóa dưới kính hiển vi.
Men tiêu hóa là men (enzym) do chính các tuyến trong cơ thể tiết ra để tiêu hóa và hấp thu thức ăn. Ví dụ tuyến nước bọt bài tiết men ptyalin (anpha – amylase) có tác dụng phân giải tinh bột đã nấu chín thành đường maltoza; dạ dày bài tiết ra acid clohydric (HCl), men pepsin (chỉ có khả năng tiêu hóa được từ 10 – 20% chất đạm thức ăn), men lipase (tác dụng yếu, chỉ giúp tiêu hóa được chất béo đã nhũ tương hóa, chất béo từ trứng, sữa).
Các men được bài tiết từ tuyến tụy tạng có vai trò quan trọng nhất. Nó chứa đầy đủ các men có thể tiêu hoá chất bột, chất đạm, chất béo. Men tiêu hoá tinh bột của tụy cũng là anpha – amylase, có cấu trúc giống men ptyalin của nước bọt nhưng khả năng hoạt động mạnh hơn rất nhiều. Nó có thể tiêu hoá được cả tinh bột chín và sống. Men tiêu hoá chất đạm của tụy gồm: trypsin, chymotrypsin, arboxypolypeptidase. Các men lipase của tụy giúp tiêu hoá chất béo, sau khi mỡ nhũ tương hoá nhờ muối mật. Các tế bào biểu mô của niêm mạc ruột non cũng chứa một số men tiêu hoá để phân giải chất dinh dưỡng ở giai đoạn cuối cùng thành những phân tử đơn giản để hấp thu qua thành ruột vào máu. Tại ruột non, thức ăn được nhào trộn với dịch tuỵ, mật và dịch ruột.
Trong thực tế, men vi sinh và men tiêu hóa có sự hỗ trợ lẫn nhau trong điều trị tiêu hóa. Cũng có trường hợp bác sĩ chỉ định dùng cả hai thứ men này cùng lúc nếu thấy người bệnh thiếu cả hai. Mọi người không được dùng tùy tiện vì có thể sẽ gây ra những tác dụng bất lợi cho cơ thể.Men tiêu hóa sẽ được bác sĩ chỉ định khi phát hiện người bệnh bị thiếu men tiêu hóa, như: người bị ngộ độc thực phẩm, nghiện bia rượu, dùng thuốc (nhất là kháng sinh), stress… Tất cả các đối tượng trên đều có hiện tượng đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy,… do việc tiết các men này bị hạn chế, khiến thức ăn không được tiêu hóa tốt. Đôi khi, men tiêu hóa cũng được dùng để tăng cường thêm khả năng tiêu hóa thức ăn trong một khoảng thời gian nhất định nào đó. Song, nếu quá lạm dụng và dùng kéo dài sẽ gây tác dụng ngược do lượng men tiêu hóa được cung cấp nhiều từ bên ngoài lớn và kéo dài sẽ ức chế các tuyến tiết ra men tiêu hóa nội sinh trong cơ thể. Tuy nhiên, một số thực phẩm có chứa men tiêu hóa tự nhiên như giá đỗ, sữa chua thì có thể dùng được lâu dài.
Theo songkhoe.vn
