Nơi cư trú của khuẩn HP, nguyên nhân gây bệnh dạ dày là nước bọt, cao răng, niêm mạc dạ dày của người bệnh, con đường lan truyền chủ yếu sang người lành là qua đường ăn uống.

Theo thống kê của Hội Khoa học tiêu hóa Việt Nam (VNAGE) thì có trên 80% dân số nước ta bị nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP), nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh về dạ dày – tá tràng.

Nhiễm khuẩn HP được cho là một trong những nhiễm khuẩn mạn tính hay gặp nhất ở người, có tới hơn nửa dân số trên thế giới đã bị nhiễm khuẩn này, đặc biệt là ở các nước đang phát triển do điều kiện vệ sinh kém, nước và thức ăn bị nhiễm khuẩn. Loại khuẩn này gây ra khá nhiều bệnh cho dạ dày – tá tràng như rối loạn tiêu hóa, viêm dạ dày, loét dạ dày – tá tràng, thậm chí là ung thư dạ dày. Vi khuẩn HP rất dễ lan truyền thông qua đường tiêu hóa

Tuy không phải trường hợp nhiễm khuẩn HP nào cũng gây ra ung thư dạ dày, nhưng trong hầu hết những tổn thương của dạ dày đều có sự xuất hiện của vi khuẩn HP. Sự tồn tại của nó trong cơ thể, nếu không sớm được phát hiện sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Nguyên nhân

Tại nước ta, tỷ lệ viêm loét dạ dày – tá tràng ngày càng gia tăng, xếp hàng đầu trong các bệnh ở đường tiêu hóa và thủ phạm gây bệnh chính  là vi khuẩn HP. Các nhà chuyên môn đã tiến hành nghiên cứu và chỉ ra nơi ẩn náu của HP chính là trong nước bọt, mảng cao răng, niêm mạc dạ dày của người bệnh, sau đó lan truyền qua người lành chủ yếu thông qua đường ăn  uống. Thói quen ăn uống chung đụng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ nhiễm HP trong cộng đồng nước ta rất cao.

Ví dụ, trong bữa ăn người Việt thường dùng đũa của mình gặp thức ăn cho người khác để thể hiện sự hiếu khách hoặc chấm chung cùng một chén nước chấm hoặc trên bàn nhậu, một ly rượu, một cốc bia được truyền cho người này, người kia nhấp môi để bày tỏ tình chiến hữu, … Thói quen này tưởng như vô thưởng vô phạt nhưng nó lại chính là con đường để vi khuẩn HP xâm nhập vào cơ thể nhanh nhất. Ngoài ra, sở thích ăn uống ở hàng quán vỉa hè kém vệ sinh cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn HP, thậm chí viêm gan siêu vi A.

Giải pháp

Để hạn chế nhiễm khuẩn HP trong cộng đồng, mọi người nên tập thói quen giữ vệ sinh cá nhân, tránh chung đụng trong ăn uống, tốt nhất là nên dùng phần ăn riêng, nhất là nước chấm. Nếu món ăn bắt buộc phải dùng chung thì nên dùng một đôi đũa sạch để dùng chung. Không nên dùng chung ly uống nước hoặc rượu để đảm bảo vệ sinh cho mình và cho người khác. Tập thói quen rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, không liếm nước bọt khi đếm tiền, lật giấy…

Phương pháp điều trị

Theo các bác sĩ có chuyên môn, vi khuẩn HP có thể được phát hiện và điều trị sớm. Thông thường bệnh được phát hiện khi có triệu chứng lâm sàng hoặc qua kiểm tra sức khỏe đinh kỳ. Do đó, bạn nên duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ để tầm soát HP hiệu quả nhất. Nếu để đến khi có triệu chứng bệnh dạ dày nghiêm trọng mới đi khám thì việc điều trị sẽ khó khăn hơn.

Phương pháp kiểm tra HP đơn giản nhất là xét nghiệm máu, nó cho biết bạn đã từng tiếp xúc với vi khuẩn HP trong vòng 6 tháng gần nhất chưa thông qua việc tìm kháng thể. Nếu bạn thấy triệu chứng rõ ràng ở dạ dày như đau, khó tiêu, thường xuyên ợ chua thì có thể xét nghiệm phân ngay để tìm kháng nguyên HP. Trong trường hợp kết quả dương tính, chứng tỏ rằng HP đang tồn tại và gây bệnh. Khi đó cần xét nghiệm thêm FOB để xem có tổn thương xuất huyết ở đường tiêu hóa hay không.

Không phải HP nào vào cơ thể cũng gây bệnh, nó cần phải có “bãi đáp” là những tổn thương trong dạ dày như vết viêm loét, vết viêm sung huyết dạ dày thì mới có thể bám trụ và gây ra bệnh. Trong trường hợp dạ dày tá tràng lành lặn thì HP vào rồi sẽ đi ra theo cơ chế đào thải tự nhiên của cơ thể. Các trường hợp có yếu tố nguy cơ và tuổi tác, bác sĩ sẽ chỉ định nội soi dạ dày để phát hiện có bị ung thư dạ dày hay không, đồng thời chẩn đoán xác định chính xác về tình trạng nhiễm khuẩn HP. Vì vậy bạn không nên quá lo lắng.

Hãy tập thói quen ăn chậm, nhai kỹ, tránh bị stress để ngăn ngừa những yếu tố tạo thuận lợi cho vi khuẩn HP tồn tại và gây bệnh. Trong gia đình có người thân (cha mẹ, anh chị em ruột, con cái) bị bệnh ung thư dạ dày thì nguy cơ bạn bị ung thư dạ dày là khá cao, do đó, bạn cần đề cao cảnh giác không để mình bị lây nhiễm HP.

Theo chuabenh.info