Đối với người cao tuổi, táo bón là tình trạng thường gặp và gây rất nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe cũng như sinh hoạt hàng ngày.
Táo bón là tình trạng đi đại tiện có phân cứng, đi ít hơn 3 lần/tuần.
Nguyên nhân
Ở người cao tuổi, có một số nguyên nhân phổ biến gây táo bón là: thay đổi chế độ ăn uống một cách đột ngột, ăn quá ít chất xơ, ít vận động, ít đi lại, uống ít nước. Bên cạnh đó, người già thường mắc nhiều bệnh và phải dùng nhiều thuốc, một số thuốc có tác dụng phụ có thể gây táo bón như thuốc an thần, thuốc giảm đau, thuốc chống co thắt, thuốc trị bệnh đãng trí, thuốc chống trầm cảm, thuốc hạ huyết áp, thuốc dạ dày, thuốc ho có chứa codeine… Cùng với đó là một số bệnh có thể gây ra táo bón như ung thư đại tràng, tai biến mạch máu não, suy tuyến giáp…
Với người cao tuổi, táo bón có thể không chỉ do một nguyên nhân nhất định nào đó mà nó là sự kết hợp của nhiều yếu tố, ví dụ, một người bị tai biến mạch máu não, bị liệt nửa người nên ít vận động đi lại, chế độ ăn ít và không đủ chất xơ, phải uống thuốc hạ huyết áp thường xuyên, cộng thêm bệnh đau dạ dày vốn có nên khi bị táo bón sẽ rất khó chữa. Muốn giải quyết tình trạng táo bón thì cần phải tìm được tất cả các nguyên nhân sau đó mới tìm cách khắc phục từng nguyên nhân một.
Táo bón có gây nguy hiểm không?
Ở người lớn tuổi, táo bón thường có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Đối với đường tiêu hóa, nếu bị nhẹ thì chỉ bị chán ăn, mệt mỏi, chướng bụng, buồn nôn, nôn; trường hợp nặng thì gây tắc ruột, giãn đại tràng, sa trực tràng, bệnh trĩ… Không chỉ vậy, táo bón còn có thể gây ra những biến chứng tim mạch nguy hiểm như đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim, hạ hoặc tăng huyết áp gây choáng váng do cố sức rặn đi cầu quá mức.
Cần phải làm gì khi bị táo bón?
Đầu tiên, người cao tuổi cần lưu ý xem mình có thực sự bị táo bón không? Bởi vì, ở lứa tuổi này, do tuổi tác mà bộ máy tiêu hóa sẽ hoạt động chậm lại nên không đi đại tiện được mỗi ngày hoặc vì cảm giác đi cầu không hết… do đó không nên vội kết luận là mình bị táo bón và vội vàng dùng các loại thuốc nhuận tràng; thuốc này lại làm rối loạn thêm các hoạt động vốn đang ở thế cân bằng của cơ thể, từ đó gây các tác hại không đáng có. Thuốc nhuận tràng chỉ nên được coi là biện pháp sau cùng và khi sử dụng cũng nên hết sức thận trọng.
Khi bị táo bón, người cao tuổi cần thực hiện các điều sau đây trước khi nghĩ đến việc sử dụng thuốc nhuận tràng:
– Uống ít nhất 1500ml nước/ngày (tương đương 6 – 8 ly nước). Nếu không quen hoặc ngại uống nhiều nước, có thể thay thế bằng việc uống sữa tươi, nước ép trái cây hoặc uống nhiều nước canh, ăn trái cây có nhiều nước như dưa hấu, lê, cam, quýt, dứa…
– Tăng cường ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ như các loại ngũ cốc, rau cải, các loại củ, trái cây…
– Chịu khó vận động cơ thể đều đặn mỗi ngày, tập các bài tập dưỡng sinh hoặc chỉ đơn giản là đi bộ hàng ngày. Đối với những người bệnh phải nằm liệt giường, nếu tình trạng bệnh cho phép thì người nhà nên đỡ dậy ngồi đi cầu hoặc dìu đi đến nhà vệ sinh sẽ tốt hơn là dùng bô trẹt tại giường.
– Tập thói quen đi đại tiện mỗi ngày vào thời điểm thích hợp và cố gắng ngồi đi cầu ngay cả khi chưa có cảm giác muốn đi.
– Tuyệt đối không được nhịn đi đại tiện.
Khi đã thực hiện đầy đủ các điều trên mà tình trạng táo bón vẫn không cải thiện thì có thể sử dụng một số loại thuốc nhuận tràng theo chỉ định của bác sĩ, không nên lạm dụng thuốc. Trong trường hợp táo bón kéo dài, người cao tuổi nên đi khám bác sĩ để tìm được kiếm nguyên nhân của táo bón.
Theo suckhoedoisong